Jedan ledeni svijet na samim rubovima Sunčeva sustava izazvao je nove sumnje u postojanje pretpostavljenog divovskog planeta daleko iza orbite planeta Neptuna.
Objekt nazvan 2017 OF201 otkrili su Sihao Cheng i njegovi kolege s američkog Instituta za napredne studije u Princetonu, analizirajući arhivske podatke.
Neobična i duga orbita
Promjera oko 700 kilometara, 2017 OF201 vjerojatno ispunjava uvjete za status patuljastog planeta. Njegova orbita izrazito je neobična, jer kad je najbliže Suncu dolazi na 44,5 astronomske jedinice (AJ) udaljenosti, što je slično Plutonu, dok mu je najudaljenija točka preko 1.600 AJ udaljena od Sunca, pojasnio je Cheng. Za usporedbu, Zemlja se nalazi na udaljenosti od 1 AJ od Sunca, odnosno udaljenost Zemlje od Sunca je mjerilo astronomske jedinice.
Taj patuljasti planet većinu svoje 25.000 godina duge orbite provodi daleko od Sunčeve svjetlosti, u području blizu unutarnjeg Oortovog oblaka. Chengov tim pronašao ga je analizom podataka iz Dark Energy Camera Legacy Surveyja (DECaLS) i s Kanadsko-francusko-havajskog teleskopa (CFHT), koji su ga zabilježili 19 puta između 2011. i 2018. godine. Prvi put je uočen na 90,5 AJ udaljenosti od Sunca, što je više nego dvostruko udaljenija pozicija od one Plutona.
Što je s teorijom o Devetom planetu?
Prethodna otkrića transneptunskih objekata (TNO) pokazivala su grupiranje orbita, što su neki znanstvenici tumačili kao dokaz postojanja skrivenog masivnog planeta, odnosno misterioznog Devetog planeta Sunčevog sustava. No orbita 2017 OF201 ne uklapa se u taj obrazac.
Simulacije koje je proveo Chengov tim pokazale su da je orbita 2017 OF201 stabilna u Sunčevom sustavu bez Devetog planeta. Da takav planet postoji, gravitacijska bi interakcija s Neptunom izbacila objekt iz sustava unutar 100 milijuna godina.
“Ovaj objekt… jedno je od najsnažnijih dosadašnjih svjedočanstava protiv postojanja Devetog planeta”, ističe Cheng.
“2017 OF201 provodi samo jedan posto svog orbitalnog vremena dovoljno blizu da ga možemo detektirati. Prisutnost samo ovog objekta sugerira da bi moglo postojati još stotinjak sličnih objekata po veličini i orbiti”, zaključio je Cheng.
Otkrće je opisano u studiji koja se trenutno nalazi na repozitoriju arXiv i koja je službeno priznata od strane Međunarodne astronomske unije.